Volg ons
Alle landen die het klimaatakkoord van Parijs hebben ondertekend, moeten hun CO2 uitstoot terugbrengen en duurzame energievoorzieningen aanbieden. Het project waar ons V&SH Boorteam in Noorwegen aan meewerkt is een voorbeeld van versneld decarboniseren. Het wordt gesteund vanuit de Noorse overheid en uitgevoerd door de Joint Venture Northern Lights bestaande uit Shell, Total en Equinor. Deze laatste partij is verantwoordelijk voor de terminal en daarmee ook ons aanspreekpunt.
Equinor ontwikkelt een open en flexibele infrastructuur om CO2 per schip van afvanglocaties naar een terminal in het westen van Noorwegen te transporteren voor tussentijdse opslag. De CO2-ontvangstterminal bevindt zich op het terrein van naturgassparken zo’n 45 min rijden vanaf Bergen, Noorwegen. Vanaf hier wordt een pijpleiding over de zeebodem gelegd naar een ondergronds reservoir zo’n 100 km uit de Noorse kust.De CO2 wordt per pijpleiding vervoerd voor permanente opslag naar een reservoir 2.600 meter onder de zeebodem. Hiermee wordt veilige en permanente ondergrondse opslag geboden voor industrieën uit heel Europa.
Voor het project werken we samen met leveranciers en onderaannemers uit Noorwegen, maar ook uit Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Dit geeft het project een nog groter internationale tint. Fase één van het project wordt medio 2024 afgerond met een capaciteit van maximaal 1,5 miljoen ton CO2 per jaar.
Op deze ontvangstterminal maakt Visser & Smit Hanab de verbinding tussen het land- en zeegedeelte voor de pijpleiding. Een relatief kleine, maar essenciële schakel in het project. Dit wordt gedaan middels een gestuurde boring, een zogenaamde HDD waarbij we starten op land en diep in de fjord de boring eindigen.
De tunnel heeft een diameter van 24” (ca. 0,6m) en een totale lengte van 680 meter en gaat dwars door het Noorse graniet. Wat deze boring naast de uitdagende grondgesteldheid bijzonder maakt, is de steile intredehoek van 44° en de diepte van het uittredepunt ruim 260 meter (!) onder zeeniveau.
Een ander belangrijk element in dit project is de energievoorziening voor het boormaterieel zelf. Deze draait geheel op elektriciteit die geleverd wordt door de klant. Door een aantal aanpassingen aan het materieel kunnen we op deze manier een energiezuiniger project draaien. Dat zorgt al snel voor een besparing van zo’n 2000m3 diesel per dag. Een mooie bijkomstigheid is dat Noorwegen 98% van haar elektriciteit groen opwekt, waar wij dus ook van profiteren.
In samenwerking met onze engineers, constructeurs en geoloog heeft ons boorteam een plan ontwikkeld om met een laag risico maar ook met een hoge efficiëntie het werk te kunnen realiseren.
Hier kwamen de krachten van V&SH goed samen; ons Technisch Bureau, met hun rekentechnische inzichten en engineeringskennis en de technische en praktische inzichten van de mensen in het veld. De ervaringen die zijn opgedaan bij eerdere rotsboring projecten ook in Noorwegen waren waardevolle input voor dit project. We zijn er trots op dat het team een mix is van jonge goed opgeleide collega's met ervaren collega's die de vakkennis vanuit de praktijk hebben opgedaan met vanuit Papendrecht de ondersteuning van de beste engineers op ons vakgebied.
Vooraf is veel aandacht besteedt aan het boorequipment en het specifieke boorproces. Onze constructeurs hebben onder andere een speciaal frame ontworpen waardoor de boorstelling onder een steile hoek kan staan en toch alle grote krachten en vibraties op kan vangen die optreden bij het boren in de harde rots.
Tijdens het boorproces zijn veel testen en proeven uitgevoerd om de verschillende parameters te kunnen staven, het proces goed en veilig te laten verlopen en eventueel bij te kunnen sturen. Ook hebben we regelmatig inspectie uitgevoerd met behulp van een ROV (Remotely Operated underwater Vehicle). Dit laatste levert spectaculaire beelden op.
